Studimi i KE: Papunësia dhe kriza kanë rritur numrin e vetëvrasjeve
Në tetë muajt e parë të vitit 2012 u regjistruan 690 raste vetëvrasje, një fenomen që tashmë po merr fatkeqësisht përmasa në një shkallë të gjerë, në një kohë që para disa vitesh as nuk njihej fare. Por, sot në këtë vend nuk ka ditë që nuk fillon me lajme të trishtuara të vetëvrasjes së një njeriu, që tashmë duken të zakonshme për shoqërinë greke. Një shoqëri që e cila nga dita në ditë mundohet të qëndrojë në këmbë përballë rënies së krizës ekonomike, përball Trojkës që pothuajse ka gjunjëzuar plotësisht sistemin politik të vendit.
( Foto: Ketu ne sheshin Sintagma, nje vit me pare vrau veten me pistolete nje pensionist dukle lene te shkruar edhe nje mesazh…)
Vetëvrasjet
Vetëvrasjet po japin një domino të vërtetë në këtë vend të trishtuar. Edhe ky vit në këtë vend ka nisur me një numër të lartë të vetëvrasjeve të kryera nga vendasit. Masat antikrizë të marra nga qeveria Samaras ka bërë që vendi i tij të jetë i vetmi në Europë për taksat e larta, aq sa për 100 euro vendasit janë të detyruar që të paguajnë taksa 46 euro, gjithashtu ku edhe biznesi po përballet me një TVSH nga më të lartat në rajon. Papunësia me 26.4% shënon rekordin më të lartë në mbarë Evropën, ku çdo ditë humbasin vendin e punës 900 persona. Janë këto që po ndikojnë gjithnjë e më shumë në incidentet e depresionit dhe të ankthit, të pasigurisë që po përjeton kjo shoqëri për shkak të rënies gjithnjë e më shumë të ekonomisë, duke regjistruar çdo ditë nga 2-3 vetëvrasje. Greqia ka numrin me të lartë të vrasjeve me 17% ndjekur nga Irlanda me 13%, në të kundërtën numrin më të vogël të vetëvrasjeve në Europë e mban Austria me 5%. Faktikisht deri më sot komuniteti i emigrantëve në Greqi ende nuk është prekur nga ky fenomen tragjik edhe pse kjo shtrese është e para që është prekur nga kriza ekonomike dhe nga mungesa e shtetit social.
Kriza dhe vetëvrasjet
Vetëvrasja mund të jetë shkaktuar nga faktorë që kriza ekonomike. Kjo është, megjithatë, një operacion që është e lidhur me shumë faktorë. Psikiatria bazë, njerëzit që janë në rrezik të lartë për t’u bërë vetëvrasje janë kryesisht njerëz të moshuar, ata me sëmundje kronike fizike, duke vuajtur nga papunësia kronike, privimi ekonomik dhe izolimit social. Kriza ekonomike është natyrisht një rast në përpjekje për vetëvrasje, dhe kushtet ekonomike janë tipar kryesor i ndryshimit të mjedisit shoqëror.
Dyfishohet numri i vetëvrasjeve
Dhjetë vjet më parë, vetëvrasjet në Greqi përbënin një lajm të madh mbarëkombëtare për shkak se një veprim i tillë kryej rrallë, ndërsa në tre-katër vitet e fundit këto lloj vetëvrasje kanë filluar të jenë lajmi kryesor i gazetave dhe i mediave të tjera, pasi është rritur ndjeshëm rritja e numrit të tyre. E vërteta është se shumë raste të lidhen kryesisht me krizën dhe frikë, aq e çuditshme duket sa këto vetëvrasjet kanë filluar të formojnë një pjesë të jetës së përditshme të grekëve. Sipas të dhënave nga Instituti i Kërkimeve të Shëndetit Mendor (publikuar edhe në mediat vendase) në tre vitet e fundit është dyfishuar pothuajse frekuenca e vetëvrasjeve në Greqi, nga 3,4 vetëvrasje që ishte më parë është rritur në 6.5 llogaritur për 100,000 banorë, me një rritje prej 20% në incidentet e regjistruara dhe depresioni.
Të dhënat e vetëvrasjeve
Burimet e policisë greke, deklaruar edhe në parlamentin vendas tregojnë se nga 1 janar 2009-23 gusht 2012 ishin kryer 3.124 raste në vetëvrasje. Incidentet e vetëvrasjeve për vitin 2009 ishin regjistruar në 677, për vitin 2010 në 830 raste, për vitin 2011 në 927 raste, si dhe në tetë muajt e pare nga 1 janar – 23 gusht i vitit 2012 ishin kryer 690 vetëvrasje. Këto vetëvrasje tregojnë se në 44 muajt e fundit i kanë dhënë fund jetës së tyre 3.124 grekë përfshi edhe të rinj. Të dhënat tregojnë se numri më i madh i vetëvrasjeve kryhet në Athinë dhe në periferinë e saj. Në mënyrë të veçantë, vetëvrasje që nga fillimi të vitit 2009 deri 10 dhjetor të 2011 arriti në 1.727 dhe rritja e vetëvrasjeve ndodh kryesisht gjatë vitit 2010 në krahasim me vitin 2009, pasi sipas të dhënave në 14 rrethe të vendit, numri i përgjithshëm i vetëvrasjeve në vitin 2009 arriti në 677, ndërsa në vitin 2010 ka shënuar një rritje të konsiderueshme në 830 vrasje.
Interneti shpëton edhe jetë njerëzish
Temë e veçantë ka qenë rritja e shpejtë e vetëvrasjes në tentativë dhe që janë publikuar edhe në internet. Krimi elektronik me anën e internetit parashikon pothuajse çdo ditë tentativa për vetëvrasje, duke parandaluar ato në mënyrë të përsosur për të mos përfunduar në vetëvrasje. Fakti është se në tetor dhe nëntor të vitit kaluar 62 persona kishin kërkuar me anën e internetit për t’i dhënë fund jetës së tyre, por ata shpëtuan në sajë të ndërhyrjes së specializuar të oficerëve nga Prokuroria greke minutën e fundit. Sipas të dhënave zyrtare, nga viti 2006 deri më tani kanë regjistruar 593 tentativa vetëvrasje, shumica e tyre në dy vitet e fundit. Gazeta “Ethonos” – (Kombit) publikon se në vitin 2011-2012 incidenca për të vrarë veten është rritur me 400%, nga 50 raste vetëvrasje që ishin regjistruar në vit sot papritmas ka shkuar në 200 raste. Shumica e rasteve në tetanive për vetëvrasje janë njerëz të rinj që e shohin të ardhmen të zymtë, shpesh me probleme psikologjike ose emocionale
Studimi i Komisionit Evropian
Sipas mendimit të ekspertëve, ndikimi aktual i krizës në shëndetin mendor dhe fizik janë të pamundur për të regjistruar me saktësi këtë fenomen, pasi numri real i vetëvrasjeve faktikisht është shumë herë më i madh se ai regjistruar për të fshehur nga frika sociale lidhur me refuzimin e Kishës Ortodokse për të varrosur vetëvrasjet e tyre. Lidhur me ndikimin e rënies ekonomike në ndryshim në numrin e vetëvrasjeve, kërkimet në vëzhgimin në një shkallë globale në të kaluarën kanë rezultuar në llogaritjet që tregojnë se kur shkalla e papunësisë është rritur me 3%, numri i vetëvrasjeve në njerëzit e moshës nën 65 vjeç është rritur me 4.5%, (Studim i Komisioni Evropian më Stuckler 2009). Ky studim është bazuar në studimin e statistikave në 26 vende evropiane gjatë tre dekadave të fundit, dhe ka vënë re se ka rritje të shpejtë në fenomenin e vetëvrasjeve në disa vende evropiane gjatë vitit 2009, një vit që shënoi një moment historik në krizën ekonomike të Eurozonës, sipas burimeve zyrtare papunësia në vendet anëtare të BE-së, i shënoi një rritje prej 35% krahasuar me vitin 2007, njëkohësisht ndryshoi edhe nivelet të raportit të vetëvrasjeve, i cili tregoi rënie të vazhdueshme deri në vitin 2007. Midis vendeve të prekura nga ky fenomen tragjik, vetëm Austria kishte më pak vetëvrasjet me një ulje prej 5%, ndërsa secili prej disa vendeve të tjera kanë regjistruara të paktën një rritje prej 5% të vetëvrasjeve, me theks të veçantë në rastet e Greqisë dhe Irlandës që janë goditur nga kriza financiare dhe që tregoi rritjen më të lartë në normat e vetëvrasjeve me rreth 17% dhe 13% respektivisht. Sipas studimit, vendet evropiane, të cilët u gjunjëzuan nga kriza ekonomike shkuan në depresion dhe më shumë edhe në vetëvrasje. Sipas anketës, çdo rritje prej 1% të papunësisë që ndodhin nëpër Evropë, ka rritur me 8000 vetëvrasje. Ndërsa ky fenomen është e frikshme në Greqinë fqinje. Në Greqi, normat e vetëvrasjeve janë rritur me 25% në 2010 dhe me 40% në vitin 2011. Ndërsa në Angli studimi tregon se britanikët që kanë borxhe, mendojnë dy herë më shumë se evropianët e tjerë për të kryer vetëvrasjen. Tetë anëtarë të Bashkimit Evropian janë ndër 15 vendet e para në renditjen botërore me shumicën e njerëzve me vetëvrasjeve.
OBSH: 3.000 njerëz kryejnë vetëvrasje çdo ditë në të gjithë botën
Rreth 3,000 njerëz kryejnë vetëvrasje çdo ditë në të gjithë botën, që do të thotë me një mesatare një viktimë vetëvrasje në çdo 30 sekonda, paralajmëroi Organizata Botërore e Shëndetësisë me rastin e Ditës Botërore për parandalimin e vetëvrasjeve. Për çdo person i cili vendos dhe jep fund jetën se vet, ndërsa 20 të tjerë të cilët gjithashtu u përpoqën pa sukses të kryer vetëvrasje, raporti nënvizon gjithashtu se trauma emocionale që shkakton një vetëvrasje në rrethin familjar është aq intensive që zgjat për shumë vite. “Numri i vetëvrasjeve është rritur me 60% në botë gjatë 50 viteve të fundit në vetëvrasje, ku shumica janë regjistruar në vendet në zhvillim, kjo gjithmonë në përputhje sipas raportit të OBSH. Vetëvrasja është shkaku i tretë kryesor botëror të vdekjes në mesin e të rinjve 15-34 vjeç, por edhe shumica e vetëvrasjes për të rriturit. “Vetëvrasja nuk duhet të konsiderohet një tabu apo një rezultat i krizës personale, por një tregues i rrezikut të efekteve shëndetësore të pafavorshme psikosociale, që duhet të jetë subjekt i një politike parandaluese ka theksuar në OBSH raportoni.