Në udhëheqjen politike të fqinjëve tanë duhet të sqarohet se epoka e lëshimeve të njëanshme i përket së kaluarës. Greqia sot flet nga një pozicion fuqie por pa arrogancë dhe krenari.
Tërmeti i fortë në Tiranë nuk ka arritur të detyrojë anulimin e lëvizjes së kryeministrit shqiptar Edi Rama në New York.
Prandaj parashikoj që do të jetë në margjinën e Asamblesë së Përgjithshme të OKB dhe takimin e tij me kryeministrin Kyriakos Mitsotakis. Përveç shkrimit të një mesazhi urimi për Kryeministrin, zoti Rama dërgon mesazhe “vullneti të mirë” për qeverinë Greke dhe personalisht për z. Kyriakos Mitsotakis përmes shumë kanaleve. Megjithëse mendjemprehtësia dhe temperamenti nuk janë atributet e tij, ai aktualisht po peshon të dhënat.
Në udhëheqjen politike të fqinjëve tanë duhet të sqarohet se epoka e lëshimeve të njëanshme i përket së kaluarës. Greqia sot flet nga një pozicion fuqie por pa arrogancë dhe krenari. Ai padyshim dëshiron të ketë marrëdhëniet më të mira të mundshme me Shqipërinë dhe faktorin shqiptar në Ballkan. Varet nga Tirana që të përgjigjet. Udhëheqja e tanishme politike e Tiranës, pas Nikolla Gruevski, zgjedh një recetë politike nacionaliste në lidhje me Greqinë dhe Pakicën Kombëtare Greke në Himarë.
Unë parashikoj që në takimin e tij të parë zyrtar me Kryeministrin e Greqisë, Kryeministri i Shqipërisë do të kërkojë të argëtojë imazhin që shumica dërrmuese e botës politike Greke ka formuar me të drejtë për të:
1. Do të analizohet në shënjë mirënjohje dhe mirënjohje (!) Për ndihmën shumë e dobishme në kohë të shkëmbimit të Greqisë për Shqipërinë. Do të na falënderojë për mbështetjen e anëtarësimit në NATO.
2. Do të falënderojë paraprakisht për mbështetjen tonë për pranimin e Shqipërisë në Bashkimin Evropian. Duke shprehur shpresë në të njëjtën kohë shpresë dhe besim se Qeveria e Z. Kyriakos Mitsotakis do të promovojë, në të mirë të Greqisë dhe stabilitetit, hapjen e menjëhershme të negociatave të pranimit.
3. Siç bëjnë normalisht të gjithë bashkëbiseduesit tanë shqiptarë, duke analizuar e lavdëruar pakicën Kombëtare Greke. Me siguri do t’i referohet “posteve të rëndësishme” të mbajtura nga Partia Socialiste dhe qeveria e saj nga anëtarët e partisë së saj.
do të shënojë se ai vetë është i gatshëm të punojë në zgjidhjen e çështjeve të pazgjidhura midis dy vendeve dhe përfundimin e Marrëveshjeve të pazgjidhura.
5. Megjithëse informacioni nga Tirana konvergjon se ende nuk ka marrë një vendim përfundimtar, unë nuk përjashtoj që të dëshiroj të informoj Kryeministrin se ai po ‘kërkon një zgjidhje të menjëhershme të çështjes së pasurisë në Himarë …’
Përvoja e pakëndshme e anulimit të Marrëveshjes Detare të vitit 2009 konfirmon që garancitë verbale dhe nënshkrimet e pushtetarëve të Tiranës kanë pak rëndësi nëse:
1) Nuk kanë status juridik përfundimtar
2) Nuk zbulohet detyrimi për Bashkimin Evropian përpara datës së negociatave të pranimit me pjesën tjetër të paketës në lidhje me pozicionin e Minoritetit Kombëtar Grek (heqja e zonave të pakicave, regjistrimi i vitit 2020, etj.).
Brenda rrethit të tij, Kryeministri shqiptar duket i diskutueshëm dhe i shqetësuar për politikën e Athinës.
Do të befasohet nga njohja e thellë e çështjeve dhe qëndrimet e qarta që Kryeministri i Greqisë që ka për çështjet e marrëdhënieve tona bilaterale. Referencat e përsëritura të Z. Kyriakos Mitsotakis për Minoritetin Kombëtar Grek kanë një karakter thelbësor dhe politikisht detyrues. Ato nuk janë lëvizje taktike.
(Aleksandër Malias, ish – ambasador ne Shqipëri 1999-2000)
