Ish-diplomati dhe analisti i njohur shqiptar Saban Murati e cilëson si “skandal” apelin e përbashkët greko-shqiptar në Hagë, për përcaktimin e kufijve detarë mes dy vendeve.
Dëshminë e re të gabimit të qeverisë shqiptare, e cila pranoi kërkesën e Greqisë për të ankuar së bashku në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë në Hagë për mosmarrëveshjet detare, ka sjellë personalisht ministri i Jashtëm grek, Nikos Dendias, shkruan Saban Murati në gazetën shqiptare Dita.
“Të drejtat e plota”
Dhe ai shtjellon: Në një intervistë për shtypin grek më 21 korrik, Dendias zbuloi se një nga çështjet me të cilat do të shkojë në Hagë janë “të drejtat e plota të ishujve grekë”.
Është hera e parë që ministri i Jashtëm grek, një nga autorët e marrëveshjes politike të 20 tetorit 2020 me kryeministrin shqiptar që të dy vendet të shkojnë së bashku në Hagë, zbulon një nga çështjet sekrete të qeverisë greke. -Bisedimet shqiptare për marrëveshjen dypalëshe apelojnë me axhendë të përbashkët në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë.
Kryeministri i Shqipërisë, nga 20 tetori 2020 e deri më sot, nuk ka deklaruar asnjëherë pse Shqipëria do të ankohet në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë në Hagë, së bashku me Greqinë.
Ai nuk e tha kurrë këtë, por as 140 deputetët e dy organeve të fundit parlamentare nuk e pyetën kryeministrin në Parlament se për çfarë do të shkonte në Hagë. 140 gazetarët që kanë ndjekur intervistat e tij gjatë dy viteve të fundit nuk e kanë pyetur kurrë se pse po shkon në Hagë.
Marrëveshja e vitit 2009
Kryeministri nuk mund ta thotë sepse ministri i tij i Jashtëm në letrën zyrtare që i dërgoi presidentit të Republikës në shkurt 2018 bën të ditur se objekt i bisedimeve me Greqinë janë kufijtë detarë, shelfi kontinental dhe zonat ekskluzive ekonomike, d.m.th. i njëjti subjekt i marrëveshjes së vitit 2009 me Greqinë, e ankimuar nga Partia Socialiste, e drejtuar nga Edi Rama dhe e anuluar nga Gjykata Kushtetuese e Shqipërisë.
Gazeta shqiptare flet për një skandal, duke iu referuar apelit të përbashkët greko-shqiptar në Hagë
Duhet të falënderojmë ministrin e Jashtëm grek, i cili zbulon për opinionin publik shqiptar se oreksi grek është rritur dhe se një nga çështjet e marrëveshjes së re shqiptaro-greke për një apel të përbashkët në Hagë është çështja e munduar e “plotës të drejtat e ishujve grekë”.
Do të ishte vërtet skandaloze nëse qeveria shqiptare do të pranonte që marrëveshja dypalëshe, e cila po përgatitet në prapaskenat e bisedimeve të fshehta qeveritare, të çohej në Hagë me pranimin e të drejtave të plota të ishujve grekë.
Është një pretendim i ri territorial grek që u vu në axhendën diplomatike greke pasi Greqia ra dakord në mënyrë të njëanshme për zgjerimin e ujërave territoriale greke në 12 milje në zonën e Ishujve Jon. Kjo çështje nuk figuronte në marrëveshjen e detit të vitit 2009 mes Shqipërisë dhe Greqisë.
Efektet negative
Cila është përmbajtja dhe efektet negative të çështjes së të drejtave të plota të ishujve grekë në raport me Shqipërinë, që do të paraqitet së bashku në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë në Hagë?
Së pari, kjo do të krijojë dhe legjitimojë një kufi të ri detar midis Shqipërisë dhe Greqisë në lidhje me ishujt e vegjël në veri të ishullit të Korfuzit.
Më 25 dhjetor 2020 hyri në fuqi dekreti i presidentit grek për një shtrirje prej 12 miljesh të ujërave territoriale greke në detin Jon, ku thuhet qartë se “ky dekret do të zbatohet në zonën detare nga pika më veriore e Ishujve Jon. “.
Kjo do të thotë se ishujt e vegjël grekë Ereikouses dhe Othoni, që ndodhen përballë bregdetit shqiptar, me dekretin e presidentit grek fitojnë kufij të rinj detarë, për të cilët mjafton të hapim hartën për të parë se do të grabisin zona ujore nga territori ynë. ujërat.
Ishulli grek Ereikouses ndodhet 13.4 milje larg bregdetit shqiptar. Sipas ekspertëve më të mirë shqiptarë në çështjet e së drejtës së detit, deri më tani flota tregtare dhe ushtarake e të dy shteteve në linjën Ereikusses-Porto Palermo ka respektuar të drejtën sovrane të Shqipërisë për 12 milje ujëra territoriale shqiptare dhe pjesa e mbetur i përkiste grekëve. ujërat.
Ky status rrjedh nga fakti se ishulli i vogël Ereikouses nuk gëzonte të drejtën e vijës mesatare me bregdetin shqiptar, që është kriteri i vendosur për ndarjen detare midis Korfuzit dhe bregdetit shqiptar nga fuqitë e mëdha në Traktatin e Firences. të 27 janarit 1925 dhe me Traktatin “Përcaktimi përfundimtar i kufijve të Shqipërisë” të 30 korrikut 1926.
Situata e re kufitare
Tani Greqia krijoi në mënyrë të njëanshme dhe arbitrare një situatë të re kufitare. Nëse Greqia zbaton për Ishujt, siç thotë dekreti presidencial grek, zgjerimin e kufirit detar në 12 milje, kjo çon automatikisht në një ndarje të re kufitare të zonës mes këtij ishulli dhe bregdetit shqiptar.
Si rezultat, Greqia i jep vetes të drejtën të shtyjë kufijtë e saj pesë milje më tej, duke hyrë dhe pushtuar hapësira të reja detare shqiptare.
Me dekretin presidencial grek të 25 dhjetorit 2020, linja qendrore e krijuar dhe e njohur ndërkombëtarisht për Korfuzin lidhet padrejtësisht edhe me ndarjen e ishullit Ereikouses nga bregdeti shqiptar.
Greqia po i jep ilegalisht ishullit të saj një status kufiri, të cilit nuk i përket dhe nga i cili fuqitë e mëdha evropiane e përjashtuan kur përcaktuan përfundimisht kufirin detar midis Korfuzit dhe Shqipërisë në 1926.
Tani Greqia kërkon ta përfshijë atë në marrëveshjen dypalëshe të Hagës dhe të detyrojë Shqipërinë të pranojë kufijtë e rinj detarë të ishujve të vegjël grekë në kurriz të sovranitetit dhe integritetit territorial të Shqipërisë.
Gabim fatal
Së dyti, duke ripohuar çështjen e të drejtave të plota të ishujve grekë në bisedimet me Shqipërinë dhe në Hagë, Greqia synon të legjitimojë ambicien e saj të madhe që ishujt e vegjël grekë në veri të Korfuzit të marrin të drejtën për shelfin kontinental dhe ekskluzivitetin. zonë ekonomike në peshën e shelfit kontinental shqiptar dhe zonë ekonomike ekskluzive.
Është e njohur për ekspertët diplomatikë dhe juridikë se pranimi i shtrirjes prej 12 miljesh të ujërave territoriale greke në ishujt e vegjël në veri të Korfuzit është i natyrës rrethore, pra përfshin zonën përreth ishullit.
Nëse qeveria shqiptare do të bënte gabimin fatal duke njohur të drejtën e padrejtë të ishujve të vegjël grekë në veri të Korfuzit për shelfin kontinental dhe zonat ekskluzive ekonomike, do të lejonte që ishujt Ereikouses dhe Othoni të gëlltitnin pjesë të mëdha të shelfit kontinental shqiptar dhe Zona ekskluzive ekonomike shqiptare duke filluar nga vija bregdetare shqiptare nga Heimarra deri në Karaburun.
Një goditje e rëndë për kufijtë shqiptarë
Pretendimi grek për të drejta të plota ndaj ishujve të vegjël grekë në veri të Korfuzit në brigjet shqiptare përbën një goditje të rëndë për sovranitetin detar, kufijtë shtetërorë detarë, shelfin kontinental dhe zonën ekskluzive ekonomike shqiptare.
Asnjë shtet nuk pranon që ishujt dhe shkëmbinjtë e vegjël rreth një ishulli të madh të kenë të drejtën e një shelfi kontinental dhe zonave ekskluzive ekonomike.
Ishujt e vegjël grekë në veri të Korfuzit, Ereikousses dhe Othonoi, nuk kanë të drejtë të zgjerojnë kufijtë detarë përtej vijës së njohur të kufirit detar greko-shqiptar, i cili ekziston dhe respektohet që nga viti 1926, në “Delimitimin përfundimtar të kufijve”. të Shqipërisë”, deri më sot.
Qeveria e Shqipërisë nuk duhet në asnjë rrethanë të pranojë që ishujt e vegjël grekë në veri të Korfuzit të kenë një kufi të ri detar me Shqipërinë dhe të grabisin ujërat territoriale shqiptare dhe zonat detare shqiptare.
Qeveria shqiptare nuk duhet të pranojë kurrë që marrëveshja e re, e cila po diskutohet në fshehtësi për një apel të përbashkët në Hagë, do të përfshijë kërkesën greke për të drejta të plota të ishujve të vegjël grekë në veri të Korfuzit në lidhje me Shqipërinë.
Qeveria dhe diplomacia shqiptare duhet të kenë informacion dhe kulturë diplomatike të mjaftueshme për të ditur se vetë Greqia ka pranuar në marrëveshjet e fundit dypalëshe detare me shtetet e Mesdheut që ishujt grekë nuk kanë të drejta për shelfin kontinental dhe zonat ekskluzive ekonomike.
Çfarë duhet të shohë qeveria shqiptare?
Shqipëria duhet të shohë modelin dhe praktikën e unifikuar ndërkombëtare për çështjen e ishullit, të konfirmuar së fundmi nga marrëveshjet e zonës ekskluzive ekonomike të nënshkruara nga Greqia me Italinë në qershor 2020 dhe me Egjiptin në gusht 2020.
Në të dyja marrëveshjet me këto dy vende, Greqia pranon se ishujt e saj nuk kanë asnjë ndikim në përcaktimin e zonave ekskluzive ekonomike. Në marrëveshjet e Greqisë me Italinë dhe Egjiptin, Athina ka pranuar mungesën e të drejtave ishullore edhe për ishujt e mëdhenj si Kreta, Rodosi, Korfuzi etj.
Ish-ministri i Jashtëm grek, Nikos Kotzias, duke analizuar marrëveshjen Greqi-Itali të qershorit 2020, shprehet se “në marrëveshje janë pranuar koordinatat e vitit 1977 për shelfin kontinental mes dy vendeve, të cilat kanë një ndikim të kufizuar në ishujt grekë si p.sh. Ishujt Diapontian dhe Strofades. Ishujt mbetën me ndikim të kufizuar”.
Kërkesa e re e rrezikshme greke për të përfshirë në marrëveshjen e re dypalëshe për të apeluar në Hagë të drejtat e plota të ishujve grekë përballë Shqipërisë duhet të shërbejë si një alarm i ri shqetësimi për qeverinë dhe diplomacinë tonë.
Sinjali i rrezikut
Shqipëria nuk duhet të pranojë pretendimet territoriale greke në kufi dhe në zonat detare shqiptare, me asnjë pretekst dhe alibi.
Jemi përpara një sinjali rreziku për kujdesin e madh që duhet të tregojë qeveria dhe diplomacia shqiptare për marrëveshjen dypalëshe të apelit në Hagë. Pohimi i Ministrit të Jashtëm grek për të drejtat e plota të ligjit grek
Burimi: gazetadita.al, echedoros-a.gr. in.gr
