Aleksandër Malia ish-ambasador grek në Shqipëri ne vitet 1999-2000, autor i disa librave politik, përfshi edhe botimin me titull “Shqipëria dhe Greqia”, sot kandidat për eurodeputet me partinë “Demokracia e Re” me mesazhin e tij kryesor Për një Greqi të sigurtë dhe një “Europë të Njerëzimit”. Pak orë më pare ka dale me një artikull ne mediat vendase të titulluar “Sugjerimet e mia për marrëdhëniet tona me Shqipërinë dhe në veçanti për Himarën”, duke filluar nga kushtet per antarësimin e vendit tone ne BE janë zgjidhja e pronave te minoritetit, mashtrimet në zgjedhjet vendore te 2000, aq sa sot Shqipëria po ndjek rrugën e Enver Hoxhës ndaj komunitetit grek, duke rikthesuar se pronat e himarioteve jane njohur nga fuqitë e mëdha para shpalljes se pavarësisë së 1912-tës.
Aleksandër Malia në boshtin e këtij materiali thekson se “Sot Himara është ajo ku e meriton. Në ballë të interesit dhe prioriteteve të marrëdhënieve greko-shqiptare dhe gradualisht BE-së.”
Materiali i plotë:
Masat kundërthënëse greke, duke supozuar se ato ekzistojnë sot, nuk mund të shterohen vetëm në konteksin e Bashkimit Evropian. Bisedimet e pranimit të Shqipërisë do të fillojnë vetëm pas kthimit përfundimtar dhe lidhjes së titujve të pronësisë së përfituesve, jo me premtimet për regjistrimin e ankesave të tyre.
Pakicat kombëtare greke në Shqipëri, veçanërisht në Himarë është e vetmja pakicë greke jashtë kufijve tanë. Komuna e Himarës nuk është kufiri gjeografik i Minoriteteve Kombëtare Greke në Shqipëri. Është nxitësi i saj, zemra e saj. Kur themi Minoriteti Grek do të thotë Himarë.Shqiptarët, si dhe disa nga politikanët e Kryeministrit Edi Rama, po përpiqen të na mohojnë.
E di që nga koha kur kam shërbyer si ambasador në Shqipëri, politika e presionit, e paqartë dhe e dukshme.
Njoh politikat e mashtrimit elektoral dhe dhunës politike. Shqipëria në këtë drejtim ndjek praktikën e Enver Hoxhës. Nuk e njeh helenizmin e Himarës si një Minoritet Kombëtar.Sidoqoftë, imazhe zyrtare ndërkombëtare dhe publike të problemeve të saj të përjetshme iu dha zgjedhjeve vendore të tetorit 2000. Me OSBE-në zyrtarisht janë regjistruar mashtrime dhe parregullsitë serioze dhe të përsëritura në zgjedhjet në Himarra. Për herë të parë një organizatë ndërkombëtare regjistroi ekzistencën e pasluftës të pakicave të shumta greke në Himarë
Politika e diskriminimit dhe presionit vazhdoi në lidhje me deklarata dhe ngjarje të mprehtë nga qeveritë dhe kryeministrat e Tiranës. Që nga viti 2000 dhe vazhdimisht deri më sot.
Fanatizmi dhe paragjykimet që karakterizojnë veprimet e Tiranës, me miratimin e lartë dhe udhëheqjen e Kryeministrit Socialist Eddie Rama, kanë pasur efekt të kundërt. Ata përbënin problemin, deri në masën që asnjë politikan ose diplomat në Greqi nuk mund të kishte shpresuar.
Sot Himara është ajo ku e meriton. Në ballë të interesit dhe prioriteteve të marrëdhënieve greko-shqiptare dhe gradualisht BE-së.
Kursi evropian i Shqipërisë tani kalon përmes mbrojtjes së të drejtave themelore të njeriut dhe të pronës së anëtarëve të pakicave kombëtare greke në Himarë. A do të kuptojë grupi politik i Tiranës nën Kryeministrin Ed Rama, i cili imiton politikën e Nikolla Gruevskit, i cili zbaton dhe zbaton këtë politikë anti-evropiane të pakicës, gjithashtu do ta kuptojë këtë.
Nuk është rastësi që përpjekjet sistematike të qeverive të njëpasnjëshme të Tiranës – me disa përjashtime – të “shkatërrojnë” me disa prishje selektive për të zhdukur minoritetin grek në Himarë. Përgjegjësia, megjithatë, me kalimin e kohës, me një numër përjashtimesh, ka partitë politike, partizanët politikë dhe natyrisht struktura të caktuara. Ne gjithashtu panë qëndrimin e tyre më 28 tetor në Vouliarat.
Ndarja e dhimbshme politike e pakicës me krijimin e një partie të re për herë të parë për të reduktuar fuqinë e Bashkimit historik të të Drejtave të Njeriut dhe vetë OMONIA-s ka partinë dhe kontraktuesit e tjerë në Athinë.
Tani vijmë në çështjen e të ashtuquajturit “zhvillim” të zonës bregdetare të Hhimarës s. Arbitrazhi nuk është i pranueshëm. Një zgjidhje realiste supozon marrëveshjen e përfituesve dhe mund të bazohet vetëm në trefishin koherent:
1. Lëshimi i titujve të aseteve (tituj pronësie) tek përfituesit.
Helenizmi amëtar ka pasuri të patundshme pronësore të fituar edhe përpara shpalljes së pavarësisë së Shqipërisë nga Perandoria Osmane (u mbajt në Vlorë në nëntor 1912 dhe u njoh nga Fuqitë e Mëdha në korrik 1913).
2. Pjesëmarrja e anëtarëve të të drejtave të pakicave kombëtare greke në planin e biznesit (business plan) për të ndier se ata janë bashkëpronarë dhe pjesëmarrës të projektit dhe jo të përjashtuar.
3. Kompensimi për shpronësimet e mundshme të pasurisë së paluajtshme të anëtarëve të pakicës greke – për t’u bashkë-vendosur me Minoritetin – duhet të bëhet në bazë të çmimeve aktuale të tregut të pasurive të patundshme në Himarë. Jo duke përcaktuar në mënyrë arbitrare vlera objektive që nuk kanë të bëjnë fare me çmimet aktuale në tregun lokal dhe rajonal të pasurive të paluajtshme.
Qëndrimi i Athinës pas vrasjes së homogjenit në Vouliarat u interpretua nga Tirana si një konfirmim i dobësisë. Unë kisha paralajmëruar pastaj se goditja tjetër e Tiranës do të ishte në Himarë. Imazhi i Greqisë ishte zhgënjyes, duke qenë përfaqësues i situatës sonë aktuale. Çfarë prisni nga Tirana kur zyrtarët dhe deputetët e qeverisë preferojnë të marrin pozicion në bazë të ideologjisë, obsesionit dhe identitetit partiak?
Unë nuk i ndaj reagimet emocionale dhe pasive në Greqi që zakonisht marrin disa orë apo ditë. Unë gjithashtu jam kundër britmave të rrezikshme dhe të pakuptimta – për fat të keq – dhe kështu me radhë – për një reagim gjoja “dinamik”. Vetëm frikacakë dhe njerëz të njohur të papërgjegjshëm do të bëjnë sloganet dhe britmat e pakontrollueshme. I ashtuquajturi “trim” i Athinës janë mungesat e përhershme.
Në Greqi ka një mungesë të stabilitetit politik, vendosmërisë dhe qëndrueshmërisë mbi Shqipërinë . Në të kundërtën, klithmat, sloganet e pakushtëzuara dhe fishekzjarret verbale janë lënë pas.
Sjellja qetësuese dhe e pandërprerë dhe e qëndrueshme ka të kundërtën e rezultateve të dëshiruara, veçanërisht në marrëdhëniet tona me Shqipërinë fqinje. Përveç kësaj, qeveria duket se vuan nga njohuri jo të plota dhe vlerësimi i dobët i qëllimeve të Tiranës. Disa lëvizje në të mirë dëmtojnë politikën e saj. Unë pyes: Kur është hera e fundit që Kryeministri apo edhe ministri i Jashtëm u takua me kryetarin e Partisë së Bashkimit për të Drejtat e Njeriut? Është e vetmja parti që shpreh autentikisht dhe ekskluzivisht vullnetin, shqetësimin nëse doni dhe pritjet e pakicës greke. Shfarë mesazhi dërgojmë në Tiranë?
Masat kundërthënëse greke, duke supozuar se ato ekzistojnë sot, nuk mund të shterohen vetëm brenda Bashkimit Evropian. Bisedimet e pranimit të Shqipërisë do të fillojnë vetëm pas kthimit përfundimtar dhe lidhjes së titujve të pronësisë së përfituesve, jo me premtimet për regjistrimin e ankesave të tyre.
Propozimi i Politikave
Masa më e drejtpërdrejtë dhe më efektive nga Greqia është marrjen e masave të personalizuara administrative për të gjithë politikanët dhe jo-shtetërorë në aparatin shtetëror shqiptar (nga Tirana deri në Himarë) të cilët vendosin dhe ekzekutojnë zhdukjen e pakicave kombëtare greke.
.Masat, të cilat janë miratuar me të drejtë në rastin e Kryetarit të Bashkisë, janë të dobishme për të shtrirë, diferencuar dhe proporcional dhe në proporcion me disa drejtues të njohur dhe politikanë të mekanizmit qeveritar.
